هر مهره شطرنج یک جهت حرکت و یک توانایی حرکت در آن جهت را دارد. مثلاً یک مهره توانایی حرکت فقط رو به جلو دارد و در جهت جلو توانایی حرکت یک خانه را دارد ، پس این مهره فقط می تواند یک خانه به جلو حرکت کند. جهت و توانایی حرکت در هر نوع مهره در شطرنج متفاوت است این بدان معناست که سرباز یک نوع توانایی حرکت دارد و اسب یک نوع دیگر می تواند حرکت کند ولی حرکت دو اسب در شطرنج با هم تفاوتی ندارد.
 

حرکت مهره سرباز در صفحه شطرنج

50335515206324895125.gif

 مهره سرباز در شطرنج کمترین توان حرکتی را دارد. به این مهره پیاده هم می گویند. این مهره فقط می تواند به سمت جلو حرکت کند و هیچ گاه نمی تواند به خانه های عقب باز گردد. زمانی که مهره سرباز برای اولین بار می خواهد حرکت کند می توانیم انتخاب کنیم که یک خانه حرکت کند یا دو خانه. اما بعد از اولین حرکت ، در حرکت های بعدی فقط می تواند یک خانه به سمت جلو حرکت کنددر تصویر بالا به خوبی مشخص است

شرایط حرکت مهره سرباز:

85262001097882015546.gif
 
اگر در خانه جلویی مهره سرباز یک مهره دیگر ، چه مهره حریف و چه مهره خودی وجود داشته باشد مهره سرباز نمی تواند به سمت جلو حرکت کند. در تصویر بالا هیچ کدام از سربازهای سفید نمی توانند حرکتی انجام دهند

40487410910950987884.gif

مهره سرباز همچنین می تواند یک مهره حریف را از صفحه شطرنج حذف کند و حریف را ضعیف تر کند و زمانی آن مهره را حذف کرد باید در جای آن مهره قرار گیرد. تنها زمانی مهره سرباز می تواند مایل (اُریب) حرکت کند که قصد زدن و حذف کردن یک مهره از بازی را داشته باشد. در شکل بالا مشاهده میکنید که سرباز میتواند اسب را بزند.همچنین مهره سرباز یا پیاده می تواند هر گاه به انتهای صفحه بازی شطرنج رسید در همان حرکت جای خود را با یکی از مهره های اسب ، فیل ، قلعه و یا وزیر عوض کند.